 |
| www.13newsnow.com |
Τι είναι το Hazing;
Το Hazing είναι ένα τελετουργικό τεστ ή μια διαδικασία "μύησης" που περιλαμβάνει παρενόχληση, κακοποίηση ή ταπείνωση. Χρησιμοποιείται ως τρόπος ένταξης ενός ατόμου σε συμμορία, λέσχη, στρατιωτική οργάνωση ή άλλη ομάδα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει φυσικές (μερικές φορές βίαιες) ή ψυχολογικές (πιθανώς εξευτελιστικές) πρακτικές. Σε ελεύθερη απόδοση θα μπορούσε να σκιαγραφεί αυτό που συχνά ονομάζουμε "καψόνι".
Σε πολλές ταινίες με πρωταγωνιστές εφήβους ή νεαρούς φοιτητές - φοιτήτριες παρακολουθούμε το τρόπο που προσεγγίζονται από τις εκάστοτε αδελφότητες καθώς και τη πορεία της μύησης και αποδοχής τους σε αυτές.
Συχνά παρατηρούμε νέους να επιδίδονται σε ακραίες ή επικίνδυνες δοκιμασίες και την υπόλοιπη ομάδα με ένταση να παροτρύνει τον νεοεισερχόμενο να κάνει αυτό που έχει οριστεί από τα μέλη της αδελφότητας ως "δοκιμασία".
Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι διαφορετική και συχνά οι δοκιμασίες ένταξης εφαρμόζονται άτυπα σε πολλούς και διαφορετικούς χώρους της κοινωνικής ζωής. Κατά την εκάστοτε ομάδα που εφαρμόζει τέτοιου είδους πρακτικές, οι τελετουργικές διαδικασίες κρίνουν εάν κάποιος αξίζει, είναι κατάλληλος για να ενταχθεί ή εξυπηρετεί τα συμφέροντα της. Αρά στοχεύει στην έμφυτη ανάγκη του ατόμου να ανήκει και να βιώνει αποδοχή. Εκεί μπαίνουν οι επικίνδυνοι όροι αποδοχής και ξεκινά το εν δυνάμει πριόνισμα της αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης του ατόμου.
Δεν είναι λίγες οι φορές που κάποιες δοκιμασίες ξεφεύγουν από τα όρια του σεβασμού, της αξιοπρέπειας και διασχίζουν γοργά τον εκφοβισμό, τη παρενόχληση και τη κακοποίηση. Είναι πολλές οι αναφορές για τελετουργικές δοκιμασίες που απέφεραν τον θάνατο είτε λόγω εκτροπής της δοκιμασίας είτε λόγω της επικινδυνότητας της ίδιας της δοκιμασίας ένταξης.
Υπάρχουν τρία στοιχεία που ορίζουν τις τελετουργικές δοκιμασίες:
- Εμφανίζεται σε ένα πλαίσιο ομάδας
- Περιλαμβάνει ταπεινωτική, εξευτελιστική ή απειλητική συμπεριφορά
- Συμβαίνει ανεξάρτητα από την προθυμία του ατόμου να συμμετάσχει
Πού συμβαίνει;
Ενώ συνήθως συνδέεται με τις αδελφότητες των κολλεγίων, το hazing συμβαίνει σε πολλά διαφορετικά πλαίσια. Τα περιστατικά αυτά συμβαίνουν σε διαφορετικούς τύπους συλλόγων, οργανισμών και ομάδων και σε διαφορετικά περιβάλλοντα, συμπεριλαμβανομένων των γυμνασίων και λυκείων, κολλεγίων και πανεπιστημίων, του στρατού και των χώρων εργασίας.
Απειλή για την υγεία, την ασφάλεια και την ευημερία
Ο εκφοβιστικός, παρενοχλητικός, και μερικές φορές ακόμη και βίαιος χαρακτήρας του φαινομένου (καψόνι) μπορεί να απειλήσει την υγεία και την ασφάλεια των ατόμων θυμάτων - στόχων. Μπορεί ακόμη και να είναι θανατηφόρο.
Ωστόσο, αυτό το φαινόμενο επηρεάζει συχνά περισσότερο από την ομάδα ή το άτομο που εμπλέκεται. Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, το hazing έρχεται σε αντίθεση με τους εκπαιδευτικούς στόχους καθώς μπορεί να βλάψει τους φοιτητές και να συμβάλει σε καταχρηστικά κλίματα στην πανεπιστημιούπολη, αρνητική δημοσιότητα και την εγκατάλειψη των σπουδών. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για άλλα πλαίσια όπου λαμβάνουν χώρα τέτοιου είδους συμπεριφορές όπως σχολεία, στρατός και χώροι εργασίας. Το Hazing δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου τα μέλη της κοινότητας αισθάνονται ανασφαλή και όπου η υγιής και παραγωγική αίσθηση του ανήκειν, της ένταξης και της ευημερίας διακυβεύονται.
Το 55% των φοιτητών στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που συμμετέχουν σε συλλόγους, ομάδες ή οργανισμούς έχουν βιώσει συμπεριφορές hazing.
Εν τω μεταξύ, το 47% των Αμερικανών μαθητών λυκείου έχουν βιώσει τελετουργικές δοκιμασίες πριν καν μπουν στο κολέγιο ή πανεπιστήμιο. Οι πιο συνηθισμένοι τύποι τελετουργικών δοκιμασιών που βιώνουν οι μαθητές περιλαμβάνουν εξαναγκασμό σε υπερβολική λήψη αλκοόλ, λεκτική κακοποίηση, ταπεινωτική συμπεριφορά, απομόνωση και εξαναγκασμό σε στέρηση ύπνου.
Διαφορές τελετουργικών δοκιμασιών (hazing) και συμπεριφορών εκφοβισμού (bullying)
Όσον αφορά τον εκφοβισμό και τις τελετουργικές δοκιμασίες, οι ίδιες διαφορές ισχύος και παράγοντες εκφοβισμού υπάρχουν και στα δύο. Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι θα υποστηρίξουν ότι οι τελετουργικές δοκιμασίες είναι μια μορφή εκφοβισμού. Και οι δύο συμπεριφορές περιλαμβάνουν σημαντική ανισορροπία ισχύος, που σημαίνει ότι ο δράστης έχει τη δύναμη και τον έλεγχο στην κατάσταση, ενώ ο στόχος όχι. Υπάρχουν όμως κάποιες λεπτές διαφορές μεταξύ των τελετουργικών δοκιμασιών και του εκφοβισμού.
Για παράδειγμα, ο εκφοβισμός είναι μια πράξη επιθετικότητας από ένα άτομο ή μια ομάδα ατόμων με στόχο να βλάψει σκόπιμα το θύμα με κάποιο τρόπο. Οι τελετουργικές δοκιμασίες βλάπτουν συχνά και τον στόχο, αλλά η βλάβη δεν είναι ο κύριος σκοπός. Ο στόχος του hazing είναι να μυήσει τον εν δυνάμει μέλος σε μια αποκλειστική ομάδα, ενώ ο εκφοβισμός έχει σχεδιαστεί για να κρατά το θύμα εκτός της ομάδας.
Το Hazing μπορεί να περιλαμβάνει μερικές από τις τακτικές του εκφοβισμού (bullying) και συχνά έχει σχεδιαστεί για να προκαλεί ψυχική ή σωματική δυσφορία, αμηχανία, ταπείνωση και γελοιοποίηση όπως ακριβώς και ο εκφοβισμός. Όμως, οι άνθρωποι που θίγουν τους άλλους είναι όλοι μέλη της ίδιας ομάδας ή συλλόγου. Δικαιολογούν τις πράξεις τους ονομάζοντάς το τελετουργικό ή παράδοση που πρέπει να περάσει κάποιος για να κερδίσει τη συμμετοχή ή την αποδοχή του. Για πολλούς, όμως, οι τελετουργικές δοκιμασίες δεν είναι παρά μια οργανωμένη μορφή εκφοβισμού.
Σε αντίθεση με το hazing, ο εκφοβισμός δεν αφορά ποτέ την ένταξη αλλά πάντα τον αποκλεισμό του ατόμου από την ομάδα, με κάποιο τρόπο. Δεύτερον, οι άνθρωποι που εμπλέκουν άλλους σε τελετουργικές δοκιμασίες λειτουργούν σχεδόν πάντα ως ομάδα, ενώ οι εκφοβιστές συχνά λειτουργούν μόνοι ή ως μια μικρή κλίκα.
Συνήθως, οι δοκιμασίες ένταξης λαμβάνουν χώρα όταν τα παιδιά είναι μεγαλύτερα, ίσως στο λύκειο ή στο πανεπιστήμιο, ενώ ο εκφοβισμός ξεκινά σε πολύ νεότερη ηλικία.
Και σε αντίθεση με τον εκφοβισμό, οι δοκιμασίες ένταξης μερικές φορές θεωρούνται κοινωνικά αποδεκτές, παρόλο που δεν θα έπρεπε. Δεν θα υπάρξει ποτέ δικαιολογημένος λόγος να βλάπτουμε τους άλλους.
Αντίθετα στη περίπτωση των τελετουργικών δοκιμασιών η επίδραση της πίεσης της ομάδας (group pressure effect) μπορεί πιο εύκολα να μετατρέψει πολλούς νέους σε εκφοβιστές με κίνδυνο να χάσουν την ατομική τους ταυτότητα και να δράσουν ως μάζα.
Μια μη "επιτυχημένη" τελετουργική δοκιμασία μπορεί να οδηγήσει σε μη αποδοχή του νέου μέλους και στη συνέχεια να προκύψει στοχοποίηση και εκφοβισμός του ατόμου από ολόκληρη την ομάδα. Με λίγα λόγια οι μη "επιτυχημένες" τελετουργικές διαδικασίες ένταξης (hazing) δύνανται να οδηγήσουν σε συμπεριφορές εκφοβισμού (bullying).
Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών που ταιριάζουν στον ορισμό του hazing. Για το λόγο αυτό, μπορεί συχνά να μην αναγνωρίζεται και να μην αναφέρεται.
Κάποιες συμπεριφορές έχουν υψηλή συχνότητα, βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα του εκφοβισμού ενώ παράλληλα έχουν χαμηλό επίπεδο αναγνώρισης/ αναφοράς ως συμπεριφορές hazing. Σε αυτές περιλαμβάνονται: η ανάθεση αγγαρειών, κοινωνική απομόνωση νεοεισερχομένων, υποτιμητικά σχόλια ή παρατσούκλια, έμμεσες απειλές εκδίωξης από την ομάδα. Άλλες συμπεριφορές έχουν χαμηλή συχνότητα, ορίζονται ως βίαιες και αναγνωρίζονται εύκολα (εξαναγκασμός σε χρήση ναρκωτικών, αλκοόλ, επίπονες ή επικίνδυνες δοκιμασίες, σεξουαλικός εξαναγκασμός).
Ενδεικτικές τελετουργικές δοκιμασίες ένταξης
Βρισιές ή προσβολές
Αναθέση υποτιμητικών καθηκόντων
Απαγόρευση συναναστροφής με συγκεκριμένα άτομα
Αποστέρηση ύπνου ή φαγητού
Εξαναγκασμός σε υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ή πίεση συμμετοχής σε "παιχνίδια" κατανάλωσης
Ανάθεση ρόλου προσωπικού "υπηρέτη" σε παλαιότερα μέλη της ομάδας
Στο πλαίσιο του σχολείου
Μπορεί να φαίνεται σαν "δικαίωμα εισόδου", ώστε να γίνετε αποδεκτοί σε αυτό που νομίζετε ότι είναι μια καλή ομάδα στο σχολείο, αλλά οι πρακτικές είναι ταπεινωτικές και συχνά επικίνδυνες.
1,5 εκατομμύρια μαθητές λυκείου βιώνουν τέτοιες συμπεριφορές κάθε χρόνο.
Το 10% του συνόλου των φοιτητών παραδέχονται ότι κινδυνεύουν στο λύκειο.
91% όλων των μαθητών Λυκείου ανήκουν σε τουλάχιστον μία ομάδα, και οι μισοί από αυτούς, το 48% αναφέρουν ότι έχουν υποβληθεί σε επικίνδυνες δοκιμασίες ένταξης.
Το 43% υποβλήθηκε σε εξευτελιστικές δοκιμασίες και το 30% πραγματοποίησε δυνητικά παράνομες πράξεις στο πλαίσιο της ένταξής τους.
Το 79% των αθλητών κολεγιακών ομάδων αναφέρουν ότι βίωσαν συμπεριφορές hazing αρχικά στο λύκειο.
Το 92% των μαθητών του Λυκείου δεν θα αναφέρουν αυτές τις συμπεριφορές.
Το 48% των μαθητών αναγνωρίζει τη συμμετοχή σε δραστηριότητες που ορίζονται ως επικίνδυνες, το 29% έκανε δυνητικά παράνομα πράγματα για να ενταχθεί σε μια ομάδα, ωστόσο μόνο το 14% παραδέχεται ότι κινδυνεύει.
Το 46% πιστεύει ότι το πιο σημαντικό είναι να τηρηθεί ο κώδικας σιωπής.
 |
| Photo by Shane Rounce on Unsplash |
Πώς να βοηθήσετε τα παιδιά σας
Διδάξτε τα παιδιά σας ότι έχουν κάθε δικαίωμα να αισθάνονται ασφαλή και ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τα βλάψει με οποιονδήποτε τρόπο.
Αν συμπεριφέρεστε με αγάπη, ηθική και σεβασμό, το ίδιο θα κάνουν και αυτά. Παράλληλα θα είναι σε θέση να αναγνωρίσουν ότι αυτές οι συμπεριφορές (hazing) παραβιάζουν τα όρια τους, δεν είναι φυσιολογικές και αποδεκτές.
Επικοινωνήστε με τα παιδιά σας. Αν κινδυνεύουν ή πρόκειται να συμμετάσχουν σε τελετουργικές δοκιμασίες, μιλήστε τους για το σωστό και τις συνέπειες.
Συζητήστε με τα παιδιά σας, την κατάλληλη ηλικία για τη πιθανότητα να συναντήσουν τελετουργικές δοκιμασίες κατά την σχολική και πανεπιστημιακή τους πορεία.
Συζητήστε τις νομικές και ηθικές συνέπειες για τα παιδιά σας εάν συμμετέχουν σε ομάδες τελετουργικών δοκιμασιών χωρίς τη κατάλληλη επίβλεψη ενηλίκων.
Μάθετε πού βρίσκονται τα παιδιά σας και με ποιον βρίσκονται κι αν εποπτεύονται από ενήλικα. Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά σας γνωρίζουν πού να σας προσεγγίσουν και εσείς ξέρετε πού να τα βρείτε, σε περίπτωση ανάγκης ή κινδύνου.
Ενημερώστε τα παιδιά σας, ότι ανεξάρτητα από το πρόβλημα που μπορεί να έχουν, ότι μπορούν πάντα να σας καλέσουν αν βρεθούν σε κίνδυνο ή έκτακτη ανάγκη και ότι δεν θα τα κρίνετε.
*Στο επόμενο μέρος σχετικά με το φαινόμενο Hazing γίνεται αναφορά σε στρατηγικές πρόληψης
Βιβλιογραφία
Allan E, Kerschner D, Payne JM. College student hazing experiences, attitudes, and perceptions: implications for prevention. J Student Aff Res Pract. 2018;56(2):1-17. doi:10.1080/19496591.2018.1490303
Jan MSA, Husain S. Bullying in elementary schools: its causes and effects on students. J Edu Pract. 2015;6(19):43-57.
StopHazing Research Lab. (2020, December). Hazing: The Issue, StopHazing Consulting.
https://www.stompoutbullying.org/
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου