Γιατί η ηλικία 2-7 ετών είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη του εγκεφάλου

 

Photo by Sigmund on Unsplash

Πλούσιες εμπειρίες - από το παιχνίδι έως τις τέχνες και τις σχέσεις - ουσιαστικά διαμορφώνουν την ανάπτυξη ενός μικρού παιδιού.

Από τον Rishi Sriram για το Edutopia.org

24 Ιουνίου 2020

Μετάφραση - Επιμέλεια Ψ Fitness Team

Όταν ο Άλμπερτ Αϊνστάιν ήταν παιδί, λίγοι άνθρωποι - αν υπήρχαν - περίμεναν τις αξιοσημείωτες συνεισφορές που θα έκανε στην επιστήμη. Η γλωσσική του ανάπτυξη καθυστέρησε, ανησυχώντας τους γονείς του να συμβουλευτούν έναν γιατρό. Η αδερφή του κάποτε ομολόγησε ότι ο Αϊνστάιν «είχε τόσο δυσκολία στη γλώσσα που οι γύρω του φοβόταν ότι δεν θα μάθαινε ποτέ». Πώς πήγε αυτό το παιδί από πιθανές αναπτυξιακές καθυστερήσεις στο να γίνει, λοιπόν, Αϊνστάιν;

Μέρος της απάντησης σε αυτήν την ερώτηση συμβολίζεται με δύο δώρα που έλαβε ο Αϊνστάιν από κάθε έναν από τους γονείς του όταν ήταν 5 ετών. Όταν ο Αϊνστάιν ήταν στο κρεβάτι όλη μέρα από μια ασθένεια, ο πατέρας του του έδωσε μια πυξίδα. Για τον Αϊνστάιν, ήταν μια μυστηριώδης συσκευή που πυροδότησε την περιέργειά του για την επιστήμη. Λίγο αργότερα, η μητέρα του Αϊνστάιν, που ήταν ταλαντούχα πιανίστα, έδωσε στον Αϊνστάιν ένα βιολί. Αυτά τα δύο δώρα διέγειραν τον εγκέφαλο του Αϊνστάιν με διακριτικούς τρόπους την κατάλληλη στιγμή.

Ο εγκέφαλος των παιδιών αναπτύσσεται σε εκρήξεις που ονομάζονται κρίσιμες περίοδοι. Το πρώτο συμβαίνει περίπου στην ηλικία των 2 ετών, με το δεύτερο να συμβαίνει κατά την εφηβεία. Στην αρχή αυτών των περιόδων, ο αριθμός των συνδέσεων (συνάψεις) μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων (νευρώνες) διπλασιάζεται. Τα παιδιά δύο ετών έχουν δύο φορές περισσότερες συνάψεις από τους ενήλικες. Επειδή αυτές οι συνδέσεις μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων είναι εκεί όπου συμβαίνει η μάθηση, δύο φορές περισσότερες συνάψεις επιτρέπουν στον εγκέφαλο να μάθει γρηγορότερα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή της ζωής. Επομένως, οι εμπειρίες των παιδιών σε αυτήν τη φάση έχουν διαρκή επίδραση στην ανάπτυξή τους.

Αυτή η πρώτη κρίσιμη περίοδος ανάπτυξης του εγκεφάλου ξεκινά γύρω στην ηλικία των 2 ετών και ολοκληρώνεται περίπου στην ηλικία των 7 ετών. Παρέχει μια πρωταρχική ευκαιρία να τεθούν τα θεμέλια για μια ολιστική εκπαίδευση για τα παιδιά. Τέσσερις τρόποι για τη μεγιστοποίηση αυτής της κρίσιμης περιόδου είναι η ενθάρρυνση της αγάπης για μάθηση, η εστίαση στο εύρος αντί του βάθους, η προσοχή στη συναισθηματική νοημοσύνη και η μη μεταχείριση της εκπαίδευσης των μικρών παιδιών ως απλώς πρόδρομος της «πραγματικής» μάθησης.

Ενίσχυση Της Αγάπης για Μάθηση

Τα μικρά παιδιά πρέπει να απολαύσουν τη διαδικασία της μάθησης αντί να επικεντρωθούν στην απόδοση. Οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς μπορούν να δώσουν έμφαση στις χαρές του να δοκιμάζουν νέες δραστηριότητες και να μαθαίνουν κάτι νέο. Πρέπει να βοηθήσουμε τα παιδιά να καταλάβουν ότι τα λάθη είναι ένα ευπρόσδεκτο, φυσιολογικό μέρος της μάθησης.

Αυτή η περίοδος είναι επίσης η κατάλληλη ώρα για να δημιουργηθεί μια νοοτροπία ανάπτυξης - η πεποίθηση ότι τα ταλέντα και οι ικανότητες αναπτύσσονται μέσω της προσπάθειας και όχι της έμφυτης κλίσης. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να αποφεύγουν να επισημαίνουν στα παιδιά ή να κάνουν καθολικές δηλώσεις σχετικά με την ικανότητά τους. Ακόμη και φιλοφρονήσεις όπως "Είσαι τόσο έξυπνος-η" είναι αντιπαραγωγικές. Αντ 'αυτού, δώστε έμφαση στην επιμονή και δημιουργήστε ασφαλείς χώρους για μάθηση. Τα παιδιά θα μάθουν να αγαπούν τη μάθηση εάν δείξουμε ενθουσιασμό για τη διαδικασία αντί να καθορίσουμε τα αποτελέσματα.

Εστιάζουμε στο εύρος, και όχι στο βάθος

Ένας τρόπος για να αποφύγετε την εστίαση στα αποτελέσματα κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης ανάπτυξης είναι να τονίσετε το εύρος της ανάπτυξης δεξιοτήτων και όχι στο βάθος. Η έκθεση των παιδιών σε μια μεγάλη ποικιλία δραστηριοτήτων θέτει τα θεμέλια για την ανάπτυξη δεξιοτήτων σε μια σειρά τομέων. Αυτή είναι η ώρα να εμπλέξετε τα παιδιά στη μουσική, την ανάγνωση, τον αθλητισμό, τα μαθηματικά, την τέχνη, την επιστήμη και τις γλώσσες.

Στο βιβλίο του Range, ο David Epstein υποστηρίζει ότι το εύρος της εμπειρίας συχνά παραβλέπεται και υποτιμάται. Η εστίαση στην αριστεία σε μία δραστηριότητα μπορεί να είναι κατάλληλη σε κάποια άλλη στιγμή της ζωής. Αλλά οι άνθρωποι που ευδοκιμούν στον ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο μας είναι αυτοί που μαθαίνουν πρώτα πώς να αντλούν από πολλά πεδία και να σκέφτονται δημιουργικά και αφηρημένα. Με άλλα λόγια, η κοινωνία μας χρειάζεται πολύπλευρα εκπαιδευμένα άτομα.

Η πολύπλευρη εκπαίδευση είναι ιδιαίτερα σημαντική για παιδιά ηλικίας 2 έως 7 ετών. Οι αναπτυσσόμενοι εγκέφαλοί τους είναι έτοιμοι να εμποτιστούν σε ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων. Αυτή η «περίοδος δειγματοληψίας», όπως το αποκαλεί ο Epstein, είναι αναπόσπαστο κομμάτι. Αυτό είναι το παράθυρο κατά το οποίο μπορείτε να αναπτύξετε το εύρος των παιδιών. Υπάρχει αρκετός χρόνος για να εξειδικευτούν αργότερα.

Photo by Birmingham Museums Trust on Unsplash

Μην Υποτιμάτε τη Συναισθηματική Νοημοσύνη

Ναι, θέλουμε τα παιδιά να διαβάζουν καλά και να μαθαίνουν τις βασικές αρχές των μαθηματικών. Αλλά δεν πρέπει να αγνοούμε τη συναισθηματική νοημοσύνη. Τα πλεονεκτήματα της μάθησης κατά τη διάρκεια αυτής της πρώτης κρίσιμης περιόδου ανάπτυξης του εγκεφάλου πρέπει να επεκτείνονται σε διαπροσωπικές δεξιότητες όπως καλοσύνη, ενσυναίσθηση και ομαδική εργασία.

Οι Daniel Siegel και Tina Payne Bryson εξηγούν τη σημασία της ανάπτυξης της ενσυναίσθησης των παιδιών στο βιβλίο τους The Whole-Brain Child. Η ενσυναίσθηση ξεκινά με την αναγνώριση των συναισθημάτων. Επομένως, προτείνουν να βοηθήσετε τα παιδιά αυτής της ηλικιακής ομάδας να επισημάνουν πρώτα τα συναισθήματά τους («Νιώθω λυπημένος») και μετά να πείτε την ιστορία για το τι τους έκανε να αισθάνονται έτσι («Νιώθω λυπημένος γιατί ήθελα παγωτό και είπατε όχι») . Μόλις τα παιδιά εξασκήσουν τη σήμανση των συναισθημάτων, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αρχίσουν να κάνουν ερωτήσεις που τους ενθαρρύνουν να λάβουν υπόψη τα συναισθήματα των άλλων.

Ένας τρόπος για να ενθαρρύνετε τη φροντίδα για τους άλλους είναι να συμπεριλάβετε τα παιδιά σε αυτό που κάνουν οι ενήλικες για τους άλλους. Ακόμη και επιτρέποντας στα μικρά παιδιά να βοηθήσουν στις δουλειές μπορεί να τα κάνει πιο βοηθητικούς και αξιόλογους ενήλικες.

Μη Μεταχειρίζεστε την Εκπαίδευση των Μικρών Παιδιών ως Πρόδρομο για τη "Πραγματική" Μάθηση

Οι εγκέφαλοι των παιδιών μπορούν να απορροφήσουν μοναδικά πληροφορίες κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης φάσης. Εάν η νοημοσύνη ορίζεται ως η ικανότητα μάθησης, τα παιδιά ηλικίας μεταξύ 2 και 7 ετών μπορεί να είναι οι πιο έξυπνοι άνθρωποι στον πλανήτη.

Η έρευνα δείχνει ότι ορισμένες δεξιότητες δεν μπορούν να μαθευτούν σχεδόν μετά από αυτήν την πρώτη κρίσιμη περίοδο ανάπτυξης του εγκεφάλου. Για παράδειγμα, η έρευνα δείχνει ότι τα παιδιά σε αυτό το ηλικιακό εύρος ταιριάζουν καλύτερα για να μάθουν τα πρότυπα της γλωσσικής ανάπτυξης, επιτρέποντάς τους να αποκτήσουν μια δεύτερη γλώσσα στο ίδιο επίπεδο με τη μητρική γλώσσα. Ωστόσο, όταν τα παιδιά φτάσουν στην ηλικία των 8 ετών, η επάρκεια εκμάθησης γλωσσών τους μειώνεται και οι δεύτερες γλώσσες δεν ομιλούνται όσο και οι μητρικές. Το ίδιο φαινόμενο ηλικίας εντοπίζεται όταν μαθαίνετε μουσικές ικανότητες όπως η τέλεια τονικότητα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι γονείς του Αϊνστάιν δεν τον έγραψαν σε μαθήματα φυσικής - το πεδίο που θα τον οδηγούσε σε βραβείο Νόμπελ. Αντ 'αυτού, ο πατέρας του Αϊνστάιν τον συμπεριέλαβε στη δουλειά του ως μηχανικός. Η μητέρα του τον έγραψε σε μαθήματα βιολιού γιατί ήθελε να αγαπήσει και να εκτιμήσει τη μουσική. Και οι δύο δραστηριότητες δούλεψαν ολιστικά τον νεαρό του νου. Είναι δελεαστικό να σκεφτόμαστε την παιδική ηλικία ως πρόδρομο της «πραγματικής» εκπαίδευσης. Αλλά αυτά μπορεί να είναι τα χρόνια που έχουν μεγαλύτερη σημασία.

edutopia.org